Facebook staat weer vol met enthousiaste verslagen en foto’s.
“Het voorjaar is begonnen en wij gaan een koivijver bouwen!” De meeste vijvers worden tegenwoordig gefilterd met een voorfilter en een bewegend bed.

Adviesgroep Koi en vijver adviseert u om gelijk te starten met het inwerken van het biologische filter. Door nu al te beginnen met het filter opstarten, kunnen straks de eerste problemen voorkomen worden.

 

 

Wat doet een filter van een koivijver?

Een filter haalt afvalstoffen uit het water. Zichtbare en onzichtbare afvalstoffen die in het water zijn gekomen kunnen schadelijk zijn voor onze koi. Daarom moeten wij die uit het water filteren.
Het zichtbare afval zal heel duidelijk zijn. Afgevallen blaadjes, vissenpoep en zo halen we uit het water. Maar in het water zit ook onzichtbaar afval, zoals Ammoniak.

Vissen scheiden Ammoniak af via hun kieuwen en ontlasting. Deze Ammoniak is zeer giftig en moet daarom uit het vijverwater gefilterd worden. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van bacteriën die de Ammoniak omzetten in Nitriet. Deze Nitriet wordt weer omgezet in Nitraat. Deze bacteriën hebben een ondergrond nodig om op te leven. Hierdoor bestaat het biologisch filter vaak uit materiaal met een groot oppervlakte, zodat er veel ruimte is voor de bacteriën om aan te hechten.

Hoe start een filter

Zodra de eerste vissen de vijver in gaan, komt er Ammoniak in het water. Dit zorgt ervoor dat deze bacteriën (in aantal) gaan groeien. Maar voordat er voldoende bacteriën zijn, zal de Ammoniak gevaarlijk hoog oplopen. Dit noemen wij een Ammoniakpiek.
Vervolgens zullen er voldoende bacteriën zijn om van de Ammoniak Nitriet te maken, maar bacteriën die de Nitriet omzetten in Nitraat zijn er nog niet voldoende. Ook deze bacteriën hebben tijd nodig om te zich te vermenigvuldigen. Daardoor kan vervolgens ook de Nitriet gevaarlijk hoog worden, wat wij de Nitrietpiek noemen. Veel verversen en regelmatig waterwaardes meten is dan ook het advies als een vijver wordt gestart.

Maar zou het niet prettig zijn als het filter al heel veel bacteriën heeft als de eerste vissen komen? In dit artikel leest u simpele handelingen om een biologisch filter op te starten.  Hiermee kan een Ammoniakpiek / Nitrietpiek worden voorkomen of in elk geval beperkt worden.

Achterliggende gedachte

De bacteriën die nodig zijn om Ammoniak en Nitriet af te breken zitten al in het kraanwater, alleen in hele kleine aantallen. Deze bacteriën hebben een plaats waar ze zich kunnen vasthechten en voedsel nodig. Als dat aangeboden wordt gaan ze zich vermenigvuldigen. Het nieuw gekochte filtermateriaal is een uitstekende plaats voor de bacteriën om zich te hechten. Wat Ammoniak uit een fles en wat geduld zijn de overige 2 ingrediënten voor een filter vol met  autotrofe bacteriën, welke de Ammoniak omzetten in Nitriet en Nitriet in Nitraat.

 

Het filter opstarten zonder vissen, zo doe je dat

Benodigdheden:

• Metselkuip (eventueel 2 in elkaar voor een betere isolatie)
• Bewegend bed filtermateriaal
• Luchtpomp (geschikt voor 3 à 4 grote luchtbollen)
• Ammoniak (concentratie 5% of hoger)
• Ammoniak testset
• [optioneel] Aquariumverwarmingselement

 

Voorbereiding:

Het gebruik van een verwarmingselement is optioneel. De bacteriën groeien het snelst rond 22 graden. Echter op kamertemperatuur zal dit proces ook op gang komen. Evenals bij 15 graden. Echter hoe kouder de watertemperatuur, hoe langzamer het gaat.

Hier zijn 2 metselkuipen gebruikt, om een betere isolatie te krijgen. Het verwarmen zal hierdoor goedkoper worden, maar of dit opweegt tegen de kosten van de 2^e metselkuip is niet onderzocht. In de eerste kuip ligt een laag noppenfolie, waarna de 2^e metselkuip daarin wordt geschoven.
Door middel van verdeelstukjes zijn 3 luchtbollen op de boden van de bak verdeeld. Het verwarmingselement wordt redelijk in het midden geplaatst. Eventueel kan deze met 2 stenen op zijn plaats worden gehouden.

Zet de verwarming op 22 graden en zet de luchtpomp aan. Zorg ervoor dat er voldoende water in zit, zodat het filtermateriaal goed kan bewegen en niet stil ligt.

Controleer dit regelmatig, zodat het filtermateriaal en het verwarmingselement niet droog komen te liggen.

In dit voorbeeld is gewerkt met kaldness. Echter elk filtermateriaal welke gebruikt wordt in een biologisch filter werkt op dezelfde manier.

De metselkuip mag niet meer dan 2/3 gevuld zijn met filtermateriaal om een goede circulatie van het water te garanderen.

 

 

 

 

Werkwijze:

Bij de bouwmarkt of supermarkt zijn verschillende concentraties Ammoniak te koop. Hoe hoger de concentratie, hoe minder wordt gebruikt. Voeg 20 ml ammoniak toe, roer goed (wacht even) en test het water op Ammoniak. Indien de test op de 3^e of 4^e kleurenschaal uit komt, dan is het water goed, voeg anders opnieuw wat ammoniak toe en herhaal de test.

Controleer dagelijks of er nog voldoende water in de bak zit. Vul indien nodig water bij.

Test elke 3 dagen opnieuw het water op het Ammoniak gehalte. Voeg weer Ammoniak toe om het testresultaat tussen de 3e en 4e kleur op de kleurenkaart te houden.

Ververs wekelijks 30% van het water en vul dan weer de Ammoniak aan.

U zilt merken dat er in het begin weinig toevoeging nodig is en dat dit na enige tijd toe neemt. Op een gegeven moment (gem. 3 weken) zal dit stagneren en is elke keer dezelfde hoeveelheid nodig. Vanaf dat moment kunt u meer op gevoel gaan toevoegen en bijvoorbeeld 1x per week testen.

 

Als de vijver klaar is en de vissen komen:

Als de eerste vissen in de vijver komen wordt het tijd om een deel van het filtermateriaal in het filter te plaatsen. Haal (bijvoorbeeld 1/3 deel) van het filtermateriaal uit de bak, laat dit even uitdruppelen en plaats het dan in het filter.

Vul de metselkuip bij met water en eventueel nieuw filtermateriaal. Daardoor zal het nieuwe materiaal ook bewoond gaan worden door bacteriën. Controleer het water regelmatig.

Plaats dit filtermateriaal in de filterlijn. Vul dit aan met eventueel overig nieuw filtermateriaal.

 

Samengevat

Op het moment dat de eerste vissen in de vijver komen start de vervuiling van het water. Een nieuw filter bevat op dat moment niet genoeg bacteriën om al het Ammoniak en Nitriet af te breken. Door het filtermateriaal eerst een tijd in water met Ammoniak te plaatsen, groeien deze bacteriën al op het filtermateriaal, zodat als de vissen komen het filter een voorsprong heeft en zo veel problemen kunnen worden voorkomen.